Yurdun doğu bölümündeki bazı şehirler 2024 yılını kar yağışıyla karşılarken batı bölgesinde hava henüz yeteri kadar soğumadı. Öyle ki, balkanlardan gelen soğuk hava İstanbul’a kar yağışı getiremedi.
Bu durumun başta iklim krizi olmak üzere birçok nedeni var. Bunlardan biri mega kentlerdeki kalabalık nedeniyle sıcaklığın yeteri kadar düşememesiyken bir diğeri de El Nino hava olayı.
Pasifik Okyanusu'nda meydana gelen El Nino hava olayı, öncelikle okyanuslara kıyısı olan bölgelerde, ardından dünya genelinde sıcaklık artışına neden olurken bunun tersi şeklinde nitelendirilebilecek La Nina, dünya için daha soğuk hava koşulları anlamına geliyor.
Ortalama 2 ila 7 yılda tekrarlayan bu hava olaylarında bu yıl etkisini gösteren El Nino oluyor. Yani sıcaklıkların yeterince düşmemesine neden olarak kar yağışını da etkiliyor. Türkiye’nin konumu El Nino’dan etkilenmek için uzak olsa da küresel etkisi nedeniyle kendini hissettiriyor.
Peki, bu yıl İstanbul’da kar yağışı olmayacak mı? Uzmanlar ocak ayının sonuna kadar beklenen bir tahminden bahsetmese de bazı olasılıkların devam ettiğini söylüyor. Detayları İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Meteoroloji Uzmanı Güven Özdemir ile konuştuk.
“El Nino’da kış ayları ılık geçiyor”
Özdemir, öncelikle El Nino’nun kış aylarındaki etkisinden bahsediyor. Deniz sıcaklığı’nın 5 derece kadar artmasıyla atmosferde basınç farklılıkları oluştuğunu belirtiyor. Bu durumun da rüzgarları değiştirdiğini ve dünyanın farklı bölgelerinde iklimi etkilediğini söylüyor.
“Kış mevsimlerinde en güçlü etkisini gösteriyor. İstanbul’da da görüyoruz. Bir anda lodos dönmesi ve arkasından kuvvetli rüzgarların olması gibi ama hava sıcaklıkları olarak da ılık geçiyor.”
El Nino kışı yaşanıyor: Kar neden yağmıyor?
İstanbul’da neden kar yağmıyor?
Özdemir, kar yağışını etkileyen diğer faktörlerden bahsediyor. Bunlardan biri şehirleşmeyle gelen sebepler. Büyük metropollerin üzerinde oluşan ısı adalarının oluşması. Özdemir, bunun nedenini şöyle açıklıyor:
“Fosil yakıtların çok kullanımından dolayı karbondioksit atmosferde artıyor. Bir cam fanus gibi şehirlerin üzerine çökmesiyle maalesef kar yağışlarını alamıyoruz. Aslında hava kuvvetli geliyor ama bir türlü İstanbul'a yağış bırakmıyor. Çünkü hava sıcaklığı yüksek ve güneş enerjisini absorbe ettiği için etrafına göre İstanbul'un sıcaklığı daha yüksek oluyor.
Bundan dolayı da kar yerine sulu kar veya karla karışık yağmur veya yağmur yağışı oluyor ama yüksek kesimlere kar düşme ihtimali oluyor. Mesela İstanbul'un dışında diğer illerimiz yağış aldı, Tekirdağ, Edirne, Çanakkale gibi.”
El Nino kışı yaşanıyor: Kar neden yağmıyor?
Kar yağışı için sistemler ne söylüyor?
Özdemir, hava raporlarında İstanbul için kar tahminlerinin şubat ayına kadar kesin olmadığını belirtiyor. Hava sistemlerinin tam olarak Türkiye’ye inmediğinin gözlemlendiğini aktarıyor. Ancak statosferdeki ısınma ve kutup soğuğun aşağı doğru inmesinin ümit verici olduğunu da dile getiriyor.
“Kar yağışını getiren hava sistemleri birdenbire değişebiliyor. Mesela yüksek basınç girişimi veya alçak basıncın Akdeniz’e kayması yaşanabiliyor. Sistem Karadeniz üzerinden Azerbaycan’a gidebiliyor. İstanbul’a gelen sistem Karadeniz sahillerine gidip kar bırakabiliyor veya İç Anadolu'ya kar bırakması şeklinde görülebiliyor.
Ama şu anda görünene göre ocak ayının sonu şubat itibarıyla kar alma ihtimalimiz de olabilir. Her şey bir anda değişebilir de.”