Colorado Boulder Üniversitesi Öğretim Görevlisi Sismolog Roger Bilham, 3 yıl önce Elazığ'da meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depreme işaret ederek, "2020 depremi yaşanmasaydı ve bütün fay 2023 yılında kırılsaydı, depremin büyüklüğü 8.2 hatta 8.4'e ulaşabilirdi" dedi.
Paleosismolog Ramazan Demirtaş bu açıklamaya tepki göstererek şunları kaydetti.
Diyor ki, 24 Ocak 2020 (M = 6.8) olmasaydı, 4 Ocak 2020 (M = 6.8)+6 Şubat 2023 (M =7.8) depremleri birlikte olsaydı deprem büyüklüğü M 8.2 hatta M 8.4'e ulaşırdı.
Bu görüşün ne kadar saçma olduğunu aşağıda iki deprem büyüklüğünü karşılaştırarak açıklamaya çalışayım:
i) M 8.4 = M 7.8'den yaklaşık 4 kat daha büyük; Enerji olarak yaklaşık 8 kat daha güçlü..
ii) M 8.4 = M 6.8'den yaklaşık 40 kat daha büyük; Enerji olarak yaklaşık 251 kat daha güçlü..
iii) Görüldüğü üzere M 6.8 + M 7.8 = M 8.4 ya da M 8.2'ye karşılık gel(e)mez. Yani imkansız ötesi..
iv) Deseniz ki, M 6.8 + M 7.8 = M 7.9'a karşılık gelir.. İşte o daha mantıklı olur..
v) Ancak DAFZ'nin segmantasyon yapısı, aynı anda hem Doğanyol segmenti + hem de Ölü Deniz Fay Zonu'nun DFZ ile kesiştiği kuzey segmentini aynı anda kırması söz konusu değil..
vi) Çünkü M=7.8 ile M=6.8 depremlerinin çekirdeklendiği (odak noktası) pürüz ve engelleri aynı değil.
viii) Kırılma ve yırtılma tamamen farklı olduğu için; 6 Şubat 2023 depreminde (M 7.8)'de
-Ne Amanos segmenti
-Ne Gölbaşı-Türkoğlu segmenti
-Ne de Çelikhan-Erkenek segmenti pürüzleri kırıldı..
ix) Eğer üç segment kırıldı diyorsanız her bir segmentin pürüz alanında 7.0
x) Söz ettiğim 3 segmentte kırılma değil; üstteki örtüde yırtılma ve yerdeğiştirmeler oldu.
xi) Yani yırtılma ve yerdeğiştirmelerin olması o segmentlerin kırıldığı anlamına gelmez.
xii) Dolayısıyla kalkıp, "24 Ocak 2020'deki M=6.8 olmasaydı, 6 Şubat 2023 M=7.8 depremi ile birlikte olsaydı, M=8.4'e ulaşırdı" gibi sismoloji ve deprem kırılma mekanizması-segmantasyon ile bağdaşmayan korku pompalama cümlesi kurmaya gerek yok. Görüşünüzü ispatlamak zorundasınız.